जाणून घ्या नागकेसरचे औषधी गुणधर्म, त्याचे फायदे आणि तोटे
नागकेसरचे फायदे: नागकेसर ही एक छोटीशी वनस्पती असून आयुर्वेदात ती फायदेशीर मानली जाते. नाग केसरला इतर बर्याच नावांनी ओळखले जाते ह्याला नागचम्पा, भुजंख्या, हेम आणि नागपुष्पा म्हणून देखील ओळखले जाते. दक्षिण भारत, पूर्व बंगाल आणि पूर्व हिमालयात नाग केशर अधिक प्रमाणात आढळतो आणि ही वनस्पती जास्त उन्हाळ्यात प्रमाणात येते. नागकेशर वनस्पतीची फुले आयुर्वेदात वापरली जातात आणि त्याच्या मदतीने बरेच रोग बरे होतात.
नागकेसरचे फायदे (हिंदीमध्ये नागकेसर फायदे)
नागकेसरमध्ये अनेक औषधी गुणधर्म आढळतात आणि ते आरोग्यासाठी फायदेशीर असतात. मासिक पाळीच्या दरम्यान होणारा त्रास नागकेसरच्या सेवनाने मोठ्या प्रमाणात कमी केला जाऊ शकतो. नागकेसरचे सेवन केल्याने शरीरात शक्ती येते आणि पोटाशी संबंधित आजार बरे होण्यास फायदा होतो. चला तर मग जाणून घेऊया नागकेसरचे फायदे.
खोकला दूर होतो
नागकेसरचा मदतीने खोकला बरा होतो. खोकला झाल्यास नागकेसरचा काढा बनवून प्या. त्याचा काढा करण्यासाठी, आपल्याला त्याच्या मूळ आणि सालची आवश्यकता असेल.
अशा प्रकारे काढा तयार करा
तुम्ही नागकेसरची मुळ व साल पूर्णपणे स्वच्छ करा. नंतर गॅसवर गरम करण्यासाठी दोन ग्लास पाणी ठेवा . मुळ आणि साल चांगली बारीक करून घ्या हे पाणी चांगले उकळा. आपण इच्छित असल्यास, आपण त्यात साखर देखील घालू शकता.
जेव्हा हे पाणी अर्धा राहिल त्यावेळी आपण गॅस बंद करा आणि गाळून घ्या . थोडे थंड झाल्यावर, आपण हा काढा प्या. दिवसातून दोनदा हा काढा पिल्याने तुमचा खोकला त्वरित बरा होईल.
दुसरीकडे, जर तुम्हाला नागकेसरचा काढा नको असेल तर तुम्ही पिवळ्या नागकेसरच्या 1 ग्रॅममध्ये थोडीशी खडीसाखर आणि लोणी मिसळून हे मिश्रण दिवसातून तीन वेळा खाऊ शकता. हे खाल्ल्याने खोकला बरा होतो.
उचकी थांबवा
नागकेसर उचकी थांबविण्यास देखील फायदेशीर आहे आणि हे खाल्ल्याने उचकी थांबते. जर तुम्हाला जास्त उचकी येत असेल तर पिवळ्या नागकेशर मध्ये मध मिसळा आणि ते खा. आपण हे मिश्रण खाल्ल्याबरोबर आपली उचकी थांबेल.
मासिक पाळीचे विकार योग्य होतात
जर मासिक पाळी योग्य वेळी येत नसेल किंवा पोटात वेदना होत असेल तर आपण नागकेसरमध्ये पांढरी चंदन पावडर आणि पठानी लोध्र पावडर मिसळावे. मग हे मिश्रण पाण्यासोबत दररोज खा. हे मिश्रण खाण्याने मासिक पाळीचे विकार दूर होतील आणि मासिक पाळी दरम्यान वेदना होणार नाही.
वेदना ठीक होते
जर शरीराच्या कणत्याही भागामध्ये वेदना होत असेल तर आपण त्या ठिकाणी नागकेसर तेल लावावे. नागकेसर तेलाने मालिश केल्यास वेदना कमी होईल. दुखण्याव्यतिरिक्त, दुखापत झाल्यास, आपण त्याचे तेल जखमेवर लावावे. असे केल्याने जखम बरी होईल आणि त्यात वेदना होणार नाही. संधिवाताच्या वेदनांमध्ये ह्या तेलाची मालिश केली जाऊ शकते.
नागकेसर जळजळ दूर करते
अन्ननलिका किंवा आहार नालीकेमध्ये जळजळ झाल्यास , पिवळ्या नागकेशरचे मुळ आणि आणि साल घ्या आणि त्याचा काढा बनवून तो प्या. हा काढा पिण्यामुळे जळजळ बरी होईल.
दुसरीकडे, गॅस्ट्रिक झाल्यास आपण त्याची साल आणि मुळाची पूड खा. पावडर खाल्ल्याने तुम्हाला गॅस्ट्रिकच्या समस्येपासून आराम मिळेल. साल आणि मुळाची पूड तयार करण्यासाठी या दोन्ही गोष्टी व्यवस्थित धुवा. नंतर त्यांना वाळवा आणि मिक्सरमध्ये घाला आणि चांगले बारीक करा. ही भुकटी तुम्ही एका बरणीत भरून ठेवा आणि आवश्यक असल्यास खा.
गॅसच्या समस्येपासून मुक्त व्हा
गॅस होतो तेव्हा नागकेसरमध्ये मुलहटी , राल आणि खडीसाखर मिसळून पावडर तयार करा. नंतर ही पावडर कोमट दुधातून रोज घ्या. ही पावडर खाल्ल्यास पोटात गॅस तयार होणार नाही आणि गॅसची समस्या दूर होईल.
अशक्तपणा होतो दूर
शरीराची दुर्बलता दूर करण्यातही नागकेशर फायदेशीर आहे आणि ते खाल्ल्याने शरीराची दुर्बलता दूर होते. नागकेशरला बारीक करून पावडर बनवा आणि दररोज ही भुकटी खा. ही पावडर खाल्ल्यास शरीरात कोणतीही कमजोरी येणार नाही. ही भुकटी तुम्ही मधासोबत खाऊ शकता.
सर्दीमध्ये आराम
सर्दी झाल्यास नागकेसरची पाने चांगली बारीक करून घ्या. मग ही पेस्ट डोक्यावर लावा. ही पेस्ट लावल्यानंतर सर्दी ठीक होईल आणि नाक उघडेल.
कॉलरा होतो दूर
कॉलरा हा पोटशी संबंधित आजार आहे आणि त्यावर योग्य वेळी उपचार न केल्यास तो मृत्यूला कारणीभूत ठरू शकतो . कॉलरा झाल्यास पिवळ्या नागकेशर मध्ये मोठी वेलची , लवंग, आणि मनुकाची पूड मिसळून पावडर तयार करा. या भुकटीत साखरेचे चूर्ण घाला आणि दिवसभरात तीन वेळा ही भुकटी खा. ही भुकटी खाल्ल्याने कॉलरा बरा होतो.
चेहर्‍यासाठी नागकेसरचे फायदे
नागकेशर चेहर्याचा त्वचेसाठी देखील सर्वोत्कृष्ट मानला जातो आणि जर ह्याचे तेल दररोज चेहऱ्यावर लावले तर चेहर्याचा रंग उजळतो आणि चेहऱ्यावरचा ओलावा कायम राखला जातो. म्हणून, सुंदर त्वचा मिळविण्यासाठी आपण आपल्या चेहऱ्यावर हे तेल लावले पाहिजे.
खाज सुटणे
जर आपल्याला शरीराच्या कोणत्याही भागात खाज सुटण्याची तक्रार होत असेल तर आपण त्यास नागकेसर तेलाने मालिश करावे. नाग केशर तेलाचा उपयोग केल्याने खाज सुटण्याची समस्या बरी होते आणि त्वचा मऊ होते.
मूळव्याध पासून आराम
मुळव्याध झाल्यास नागकेसर आणि सूरमा पावडर समान प्रमाणात मिसळून पावडर तयार करा. नंतर ही पावडर मधासोबत खा. आठवडाभर हा चूर्ण घेतल्यास मूळव्याध बरा होतो .
विष काढते
साप चावल्यावर तुम्ही ताबडतोब नाग केसरच्या पानांची पेस्ट लावावी. प्रभावित भागात नागकेसरच्या पानांची पेस्ट लावल्यास विषाचा परिणाम संपतो.
पायामध्ये जळजळ
उन्हाळ्याच्या काळात बर्‍याचदा लोक पायात जळजळ होण्याची तक्रार करतात. पायात जळजळ होण्याची तक्रार असल्यास नागकेसरची पाने बारीक करून पेस्ट तयार करा आणि या पेस्टमध्ये चंदन पावडर घाला. नंतर ही पेस्ट पायांवर लावा. हा लेप लावल्याने जळजळ दूर होते.
नागकेसर चे नुकसान
नागकेशसपासून अनेक प्रकारची हानी देखील संबंधित आहे आणि जास्त प्रमाणात सेवन केल्यास उलट्या होऊ शकतात.
ज्या लोकांना रक्तदाब रोग आहे त्यांनी हे सेवन करू नये. कारण हे खाल्ल्याने रक्तदाब वाढू शकतो.
नागकेसरचा प्रभाव तीव्र आहे, म्हणून आपण ते संतुलित प्रमाणात सेवन करावे. जास्त नागकेशर सेवन केल्यामुळे नाकातून रक्तस्त्राव होऊ शकतो. शक्य असल्यास आपण ते फक्त हिवाळ्याच्या काळातच खावे.
कसे वापरावे
तुम्ही फक्त लोणी आणि खडीसाखरे सोबत नागकेसरचे सेवन केले पाहिजे आणि एका दिवसात नाग केसर एका ग्रॅमपेक्षा जास्त खाऊ नये. मुलांना नाग केसर देण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
